بسم الله الرحمن الرحيم

Bu kelime “taga” yani azmak, taşmak kökünden türemiştir. Kelimesinin aslı (uzatmasız olarak) “tağut”tur. Vav sonradan elife dönüşmüştür. Nahivcilere yani dil bilginlerine göre bu kelime fa’lut veznindedir. Sonundaki “t” harfi fazladan gelmiştir.

Vahidi diyor ki: Dilcilere göre tağut; Allah'tan (cc.) başka ibadet edilen her şeydir.

Bu kelime tekil, çoğul, erkek ya da dişi için ortak olarak kullanılmaktadır.

Tekil olana örnek şu ayettir:

"...Tağut'a muhakeme olmak istiyorlar! Oysa onu inkar etmekle
emrolunmuşlardı..." (en-Nisa 4/60)

Çoğul olana örnek de şu ayettir:

"...Kafirlerin dostları da tağutlardır. Onları aydınlıktan karanlıklara çıkarırlar..." (el-Bakara 2/257)

Dişi olarak kullanılmasına örnek şu ayettir:

"Tağut'a kulluktan kaçınan..." (ez-Zümer 39/17)

Leys, Ebu Ubeyde, Kisai, Vahidi ve lügatçıların cumhuruna göre tağut; Allah'tan (cc.) başka ibadet edilen her şeydir.

Cevheri'ye göre tağut; kahin, şeytan ve sapıkların başı olan her şeydir. İmam Malik (rh.a) başta olmak üzere halef ve seleften bir çokları tağutu Allah’tan başka ibadet edilen şey olarak tarif etmişlerdir.

Ömer bin Hattab ve İbni Abbas (r.a) ve bir çok müfessire göre ise tağut; şeytandır.

İbni Kesir bu görüş hakkında şöyle der: "Bu gerçekten kuvvetli bir görüştür. Çünkü bu görüş cahiliye ehlinin muhakeme olduğu, yardım istedikleri ve ibadet ettikleri putları kapsamaktadır."

Vahidi “Onlar Cibt’e ve Tağut’a inanıyorlar.” (en-Nisa 5/51) ayeti hakkında şöyle diyor: “Allah'tan (celle celaluhu) başka ibadet edilen tüm mabudlar cibt ve tağuttur.”

İbn Atiyye’nin rivayet ettiğine göre İbni Abbas (r.a) şöyle demiştir: “Cibt putlar, tağut ise onların hizmetinde bulunan tercümanlardır. Çünkü bunlar putlar adına birtakım yalan şeyler uydurarak halkı saptırırlar.”
İbni Abbas'ın başka bir görüşüne göre: “Cibt kahin; tağut ise sihirbaz” demektir.

Seleften bazıları, "...tağuta muhakeme olmak istiyorlar..." (en-Nisa 4/60) ayetiyle ilgili olarak: "Bu, Ka'b bin Eşreftir." Birisi de: "Bu Huyey bin Ahtab'tır" demiştir. Bu iki Yahudi, sapıklığın liderliğini yaptıkları için bu adı almayı hak etmişlerdi. Çünkü bunlar azgınlıkta çok aşırı gitmiş, halkı aldatmış ve Allah'a (celle celaluhu) isyan etmede Yahudilerin kendilerine itaat etmelerini sağlamışlardı. İşte kim bu nitelikleri üzerinde bulundurursa tağuttur.

İbni Kesir: "...tağuta muhakeme olmak istiyorlar..." (en-Nisa 4/60) ayetiyle ilgili olarak: "Bu ayet Ka'b bin Eşrefi hakem kabul etmek ya da cahiliye hakemlerine gitmek isteyenler hakkında nazil olmuştur." der. Benzeri şeyleri açıklarken de der ki: "Ayet, hüküm bakımından geneldir. Bütün bunları kapsar. Çünkü Kitap ve Sünnetten yan çizen ve de onun haricindeki batıl hükümlere muhakeme olan herkesi yermektedir. İşte bunun için bu ayetteki tağuttan maksat budur. (Yani Kitap ve Sünnet dışındaki batıl mahkemelerdir.)"

Alimlerin bu sözlerinden çıkan sonuca göre; tağut ismi, Allah'tan (celle celaluhu) başka mabud olarak tanınan bütün varlıkları içine alır. Batıla çağıran ve bu batılları güzel gösteren tüm dalalet başkanlarını, aralarında Allah (celle celaluhu) ve Rasulü'nün (s.a.v.) hükmüne aykırı olan cahiliye hükümleriyle hükmedilmesini teşvik edenleri, kahinleri, sihirbazları, put ve puthaneleri bekleyenleri, buralarda nöbet tutanları, türbelere türbedarlık edenleri, başkalarına "Bu türbede veya kabirde yatan kimse kendisine gelenlerin ihtiyaçlarını karşılar, şöyle şöyle yapar..." diyerek yalan hikayeler uyduran ve bu surette cahilleri saptıranları, veyahutta kabirde yatan kimsenin hakikaten insanların yardımına koşup ihtiyaçlarını giderdiği vehmini insanlarda uyandırabilmek için bazı hileler yapan cin ve ins şeytanlarını, kısaca insanları saptıran ve onları büyük şirke yönlendiren her şeyi içine alır. Bütün bunların aslı ve en büyüğü de şeytandır. İşte bu en büyük tağuttur.

wAllahu A’lem, ...

Abdullah İbni Abdu'r-Rahman İbni Abdu'l-Aziz İbni Abdu'r-Rahman İbni Abdullah İbni Sultan İbni Hamis (Ebu Batin), 1194/1773 - 1282/1861

teşekkürler

Vazifemiz..

"...Tağut'a muhakeme olmak istiyorlar! Oysa onu inkar etmekle
emrolunmuşlardı..." (en-Nisa 4/60)

Kişi yada kişilerin Allah'tan başkalarına muhakeme olması aslında konu.
Harika yazı...