--------------------------------------------------------------------------------
Günahsız dönme
Efendimiz (sas bir hadislerinde “Kim Allah için hacceder de kötü söz ve davranışlardan sakınır ve günahlara sapmazsa annesinden doğduğu günkü gibi günahlardan arınmış olarak döner.” (Buhari, Hac, 4) buyurmaktadır. Ancak hadiste, günahsız dönmenin bazı şartları da zikredilmiştir. Bunlardan ilki, haccın sadece Allah için olması, diğeri de gerek hac esnasında gerekse döndükten sonra kötü söz ve davranışlardan sakınmak ve günahlardan uzak yaşamaktır.
"Hacı"
Toplumuzda hacca giden insanlara bu şekilde hitap etme geleneği vardır. Ancak bu, İslami açıdan doğru değildir. Zira hac da diğer ibadetler gibi, Allah’ın kullarına bir emridir. Namaz kılana “Musallî”, oruç tutana “Sâim” denmediği gibi hac ibadetini yerine getiren insana “Hacı” denilsede böyle hitap etmek uygun düşmez. Bu tarz hitabın insanları gurura ve riyaya sevk etme ihtimali olduğundan kullanılması sakıncalıdır.
“Bir de hacı olacaksın!”
Hacca giden insanlara yaptıkları bir hatadan sonra yüzlerine vururcasına söylenen, rencide edici bir sözdür. Hacca giden insan, hayatında yeni bir sayfa açıp daha dikkatli yaşamalıdır; ama İslam’ın emirleri ve kulluğun gerekleri insanların hacca gidip gitmediklerine göre belirlenmemiştir. Bu emir ve prensiplerden, hacca giden de gitmeyen de aynı derecede sorumludur.
Her sene hacca gidilmeli mi?
Hac, gerekli şartları taşıyan Müslümanlara ömürlerinde bir defa farz kılınmıştır. Efendimiz (sas) de bir defa hac yapmıştır. Oralara giden insanlarda mübarek beldeleri sıkça ziyaret etmek arzusu meydana gelir. Ancak hac, hem meşakkatli hem de pahalı bir ibadettir. Bu sebeple birden fazla hac yapmak yerine o parayla fakir Müslümanların ihtiyaçlarını karşılamak, öğrencilere burs vermek ve hayır müesseseleri yaptırmak daha isabetli bir davranıştır.
“İki umre bir hac yerine geçer”
Bu hüküm doğru değildir. Haccın kendine has şartları ve rükünleri vardır. Ne kadar çok olursa olsun umre haccın yerine geçmez. Her ibadetin Allah katında ifade ettiği mana ayrıdır.
“Umreye gidene hac da farz olur mu?”
Hac, zengin, sağlıklı, yol güvenliği bulunan, akıllı ve hür Müslümanlara farzdır. Haccın farz olması için umre yapmak şartı yoktur. Umre, nafile bir ibadet olup haccın farz olmasına sebebiyet vermez.
Yaşlanınca hacca gitmek
Bu yanlış anlayış dünyanın en yaşlı hacılarının Türkler olması sonucunu doğurmaktadır. Hâlbuki hac, meşakkatli bir ibadet olduğundan genç ve sağlıklı iken eda edilmelidir. Aksi halde ibadetle değerlendirilmesi gereken vaktin büyük kısmı hastanelerde geçmekte ve başka insanlara da eziyet verilmektedir. Hac ibadeti çocuğunu evlendirmekten daha önemli bir görevdir. Vakti gelen hiçbir Müslüman, hiçbir gerekçeyle hac ibadetini ertelememelidir.
Kaynak: Hac Rehberi, 2005, Zaman Gazetesi